هنر نقاشی موزاییک شامل قرار دادن قطعات سنگ ، شیشه ، سرامیک ،چوب ،فلز ،سنگهای قیمتی ُ کاشی و غیره در کنار یکدیگر و ایجاد اشکال منظم و یا نا منظم می باشد .
موزاییک در دنیای باستان :
تاریخ پیدایش موزاییک به 4000 سال پیش باز می گردد.
در قرن 80 قبل از میلاد سنگ فرشهای رنگی وجود داشت، که از سنگهای رنگ شده مختلف برای ایجاد نقش استفاده میشد و معمولا بدون ساختار و طرح خاصی بودند.
این یونانیان بودند که در قرن 4 قبل از میلاد تکنیک سنگ فرش را به یک هنر ارتقا دادند . طرحهای آنان معمولا تصاویری از انسان و حیوانات و یا طرحهای هندسی منظم بود .
در سال 200 قبل از میلاد برای اولین بار از قطعات ریز مربعی مخصوصی استفاده شد که برای ارائه جزئیات ظریف و نمایش طیفی از رنگها در کارها به کار برده می شد .استفاده از این قطعات ریز ( که گاهی در ابعاد میلیمتری بودند ) امکان تقلید از نقاشی را فراهم می آورد .بسیاری از موزاییکهای باقی مانده از آن دوران ، مانند شهر پومپی ، کار هنرمندان یونان است .
شیشه برای موزاییکهای کف مناسب نبود . از این رو قطعات مربعی کوچک معمولا از جنس مرمر یا سنگهای دیگر بودند .گاهی از قطعات آجر نیز برای ایجاد طیف رنگین استفاده می شد .
گسترش امپراطوری رم هنر موزاییک را به سرزمینهای دورتر منتقل کرد .اگر چه به همان میزان از درجه مهارت و جنبه هنری آن نیز کاسته شد .
اگر موزاییکهای بریتانیای تحت سلطه امپراطوری رم را با موزاییکهای ایتالیا مقایسه کنید ، متوجه خواهید شد که بریتانیایی ها به طرح و اصول کار وفادار نماندند .
موضوعات معمول رومی مناظر ، جشنهای خدایان ، وقایع روزمره و یا طرح های هندسی بود .
حاشیه کنار موزاییک که به شکل طنابهای در هم پیچیده است گو ئیلوچی (guilloche ) نامیده می شود .
موزاییکهای بیزانسی :
با رشد امپراطوری بیزانس از قرن پنجم میلادی به بعد با مرکزیت بیزانتیوم ( استانبول کنونی ) نقوش هنری دارای مشخصات جدیدی شد .
اینها شامل تاثیرات شرقی در حالت و استفاده از قطعات شیشه ای کوچک مخصوصی بود که smalti"" نام گرفته و در ایتالیای شمالی ساخته می شد. smalti " " از لایه های ضخیم شیشه رنگی ساخته شده بود و یک سطح زبر داشت و حیابهای هوا را نیز در خود داشت .
حتی گاهی ورقه های نقره و طلا نیز برای جلای بیشتر در زیر آن قرار داده می شد که باعث بازتاب و شکست بیشتر نور می گردید .
در حالیکه موزاییکهای رمی بیشتر بعنوان کف پوش استفاده می شدند ، موزاییکهای بیزانسی مخصوص پوشاندن دیوارها و سقف بودند . همچنین موزاییکهای رمی بیش از انواع بیزانسی آن در برگیرنده موضوعات مسیحیت بود .اگر چه تعدادی از این کارها تزئینی و تعدادی نیز شامل پرتره هایی از امپراطور و ملکه بود .
هنر موزاییک اسلامی :
در غرب اروپا در قرن هشتم میلادی ، مغربی ها هنر موزاییک و کاشی کاری را با خود به شبه جزیره ایبری ( اسپانیای قدیم ) بردند .این در حالی بود که در نقاط دیگر سرزمیهای اسلامی ، سنگ ، شیشه و سرامیک همه با هم در موزاییکها استفاده می شدند . بر خلاف تصاویر شبیه سازی شده هنر بیزانسی ،موتیفهای اسلامی عمدتا هندسی و منظم بودند .
نمونه هایی از این دست را می توان در اسپانیا در مسجد بزرگ کوردوبا و کاخ الحمرا دید .
در کشورهای عربی این حالت تزئینی اختصاصی " zillij " نامیده می شود .این اشکال که با دست ساخته می شود به طور کامل در کنار هم قرار گرفته و امکان مفروش کردن کامل سطوح را فراهم می آورند .
برای شروع به کار چند نکته را حتما در نظر بگیرید :
1- پس از اتمام کار ، کار شما بسیار سنگین خواهد شد
2- از کاشیهایی با قطر یکیان استفاده کنید
3- به دلیل سنگینی کار از کارهای بزرگ استفاده نکنید
در اینجا قصد دارم شیوه انجام هنر موزاییک را به علاقمندان این هنر آموزش دهم .
در کشورهای دیگر قطعات شیشه ای و پلاستیکی مخصوصی برای هنر موزاییک وجود دارد .اما درایران ما فقط محدود به بکار بردن قطعات کاشی هستیم .
برای شروع کار شما احتیاج به وسایل زیر دارید :
1-انبر مخصوص خرد کردن کاشی .
2-چنانچه می خواهید کار را به صورت تابلو ارائه دهید ،باید از تخته سه لایی در اندازه دلخواه که دورش قاب گرفته شده است استفاده کنید .البته موزاییک را می توان روی سطوح مختلف از جمله سفال ، چوب ، سطوح سیمانی ،دیوار، کف و ... انجام داد
3 -چسب چوب برای کار وری تخته سه لا ، سفال و چوب و چسب کاشی جهت کار روی دیوار و کف .
4- کاشی در رنگهای مختلف با توجه به طرح مورد نظر.فقط باید دقت کرد که قطر کاشیهای استفاده شده باهم برابر باشد .وگرنه در پایان کار تغییر سطح ایجاد شده جلوه کار را خواهد گرفت .
5-سیمان سفید
6-رنگهای پودری مخصوص ملاط
7-پودر سنگ نرم .(چنانچه پودر سنگ درشت باشد می توان به وسیله الک آن را اصلاح نمود )
با تکه های کاشی قاب و ... بسازیم ابتدا طرح مورد نظر خود را بکشید
سپس خردهای کاغذ یا تکه های کاشی خرد شده را در رنگهای مختلف تهیه کنید
با چسب چوب تکه ها را روی مدل خود بچسبانید
بعد از اتمام کار همان طور که در قبل توضیح داده شده کار را ملاط میزنیم . در مورد کاغذ با رنگ می پوشانیم
نمونه نقاشی موزاییک
پاسخ با نقل قول
