- نانو فایبری که درمان ضایعهی مزمن نخاعی را ممکن می‌سازد
آسیب شدید طناب نخاعی بسیار شایع است و عواقب طولانی مدتی دارد. درمان این عواقب یکی از بزرگترین دغدغه‌های محققان است.
به گزارش خبرنگار حوزه فن‌آوری گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ زمانی که فردی مبتلا به ضایعهی نخاعی شود، یکی از بزرگترین مشکلاتی که با آن مواجه است فقدان روش های درمانی مناسب است با توجه به پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای که هر روزه در مجامع علمی در مورد آن می‌شنویم، سعی بر آن بوده تا راه علاجی برای افراد با ضایعهی نخاعی پیدا کنند.
قبل از جنگ جهانی دوم، آسیب نخاعی به عنوان یک وضعیت مرگبار مورد توجه قرار می‌گرفت به این معنی که اگر کسی با وارد شدن به آسیب نخاعی جان خود را از دست می‌داد امری طبیعی قلمداد می‌شد، اما خوشبختانه، امروزه افزایش اطلاعات از ضایعات نخاعی باعث شده که بسیاری از بیماران در لحظه ابتلا و طی دوره‌های ابتدایی بعد از آن زنده بمانند و در شرایط بهتری تحت کنترل قرار بگیرند.
- باز هم علم نانو به کمک درمان بیماری‌ها شتافت
روش‌های درمانی مختلف برای ضایعات نخاعی مطرح هستند و در سال‌های اخیر تحت مطالعه قرار گرفته‌اند ولی تاکنون هیچ کدام از آنها در بازگشت ضایعه نخاعی موثر نبوده‌اند.
یکی از روش‌های مبتنی بر علم نانو که اخیرا ثبت اختراع شده، با این که نتایج خوبی هم حاصل آورده، اما هنوز عمومیت ندارد و حمایتی از آن صورت نگرفته است.
شیما توکل دکترای نانو تکنولوژی پزشکی محقق این طرح توضیح داد: با استفاده از سلول‌های بنیادی رحم، نانو فایبر پپتیدی را توسعه دادیم که قادر به ترمیم ضایعات نخاعی است به علت وجود لامنین و ساختار هیدروژلی که دارد می‌تواند مناسب‌ترین راه درمان باشد.
وی ادامه داد: ساختار هیدروژلی علاوه بر توانایی بهبود ضایعه، استحکام مکانیکی بالا و خاصیت ترمیم عملکرد نورونی را به همراه دارد. که با تغییر غلظت‌های مختلف این سیستم هیدروژلی، ایده‌آل‌ترین استحکام مکانیکی را به دست آوردیم.
ضایعه نخاعی در مراحل اولیه موجب تخریب عروقی و از بین رفتن نورون‌ها می‌شود که عوامل مختلف آسیب رسان از جمله ورود یون‌های کلسیم فراوان به داخل سلول‌‌ها موجب بروز آسیب‌های ثانویه و تخریب سلولی می‌شود. برخی دیگر از این عوامل رها شدن رادیکال‌های آزاد و تشکیل بافت "اسکار گلیال" است.
پس هدف درمان شامل توقف این پروسه‌هاست این نانو فایبر پپتیدی زمانی که تزریق می‌شود، حالت مایع دارد و وقتی وارد بافت اسکار گلیال می‌شود به ژل تبدیل می‌شود. این روند علاوه بر کمک به ترمیم این بافت، از بروز مجدد آن نیز جلوگیری می‌کند. این روش مزایای دیگری نیز دارد که آن را از فایبرهای پپتیدی حال حاضر متمایز می‌کند.
- در آزمایش‌های برون تنی تحریک دپامین مشاهده شد
توکل بیان کرد: در آزمایشات برون تنی این نانو فایبر که روی موش‌ها با ضایعات نخاعی مزمن انجام شد، نتایج کاملا حیرت آور بود و تمایلات ترمیمی نورون‌ها و تحریک دپامین مشاهده شد، اما زمانی که آزمایش درون تنی انجام شد تمام معادلات ذهنی ما تغییر یافت. تاثیر ناچیزی که در آزمایش درون تنی دیده شد با مرحله‌ی برون تنی قابل مقایسه نبود با این حال تمام امتیازات این روش در ترمیم ضایعه نخاعی بسیار بالا هستند و می‌توان به این روش اعتماد کرد.
وی افزود: چون موش‌ها بر خلاف انسان‌ها توانایی ترمیم ضایعات نخاعی را دارند، انجام آزمایش روی خرگوش‌ها اطمینان‌ها را بیشتر می‌کند و راه را برای آزمایش انسانی باز می‌کند.
طی چند سال اخیر، پیشرفت‌هایی در زمینه درمان ضایعات نخاعی حاد حاصل گشت که باعث محدود شدن آسیب‌ها و حفظ کارکرد اندام‌ها شده است، اما درمان ضایعات نخاعی مزمن با چالش‌های بیشتری همراه است. چرا که آسیبی که در گذشته اتفاق افتاده است بایستی ابتدا اصلاح و سپس رو به بهبودی برگشت داده شود.
گزارش از یاسمن قاسمی
پاسخ با نقل قول
