شاید با مشاهده وضع نامطلوبی که بر خودروسازیمان حاکم است، هر نوع امیدی به صادرات فزونتر را از دست رفته پنداریم. ولی شواهد گویای آن است که این گمانه چندان صحیح نیست و در تمامی گیتی هم مصداق ندارد. گرچه کمابیش در اکثر نقاط این عالم، بازاری بالنسبه آزاد حاکم است و دادوستد و بازرگانی هم به روانی هر چه تمامتر جاری است، ولی از آنطرف هستند اقالیمی که نهتنها از این موهبت برخوردار نیستند بلکه از نغمت سازندگان انحصاری نیز بیبهرهاند! شاید بتوان این ممالک را از زمره شوربختان عالم دانست، جوامعی که نه ورود خودرو بدانها به راحتی میسر است و نه حتی صنعتگری در آنها وجود دارد که چهارچرخهای بهظاهر نو تحویلشان دهد!
drive a classic car in Havana Cuba
یکی از همین نوادر که در این دنیای فانی جای گرفته، سرزمین کوباست که کمتر از 200 کیلومتر با بزرگترین بازار آزاد دنیا فاصله دارد.
جزیرهای با 110 هزار کیلومترمربع مساحت و نزدیک به 12 میلیون نفر جمعیت و واقع در دریای کارائیب. در این اقلیم، بیش از نیم قرن، ورود و معامله هر نوع خودرویی با محدودیت شدید مواجه بوده است تا اینکه در سال 2013 میلادی، دولت این کشور خرید و فروش خودرو را برای اتباع ساکن در آن آزاد نمود. پیامد این عمل هم باز شدن نسبی درهای گمرک و ورود تعدادی خودرو با بالاترین بهای ممکن بود. قیمتهایی که در مخیله کمتر بنی بشری میگنجد! از جمله 79,300 دلار برای 206 پلاس (207 آی خودمان!) و 229,000 دلار برای پژو 508. بهای تقریبی برخی از خودروهای دستدوم و نوی سالهای پیش هم بدین شرح است: هیوندای اکسنت مدل 2011 – 39,000 دلار (خودروی نو)
جیلی MK مدل 2009 – 26,100 دلار (خودروی نو)
فولکس واگن جتا مدل 2010 – 44,400 دلار (خودروی نو)
هیوندای سانتافه مدل 2009 – 78,300 دلار (دستدوم)
هیوندای آزرا مدل 2009 – 75,000 دلار (دستدوم)
پژو 206 مدل 2004 – 26,100 دلار (دستدوم)
پژو 406 مدل 1999 – 24,400 دلار (دستدوم)
تویوتا کرولا مدل 2006 – 34,000 دلار (دستدوم)
فولکس پاسات مدل 2010 – 58,700 دلار (دستدوم)
Cuba Classic Cars
کافی است که این اعداد را با متوسط درآمد ماهیانه 20 دلاری ساکنان این کشور قیاس نماییم تا حجم گرانیها را بهتر درک کنیم. این را هم بگویم که مردمان این دیار نیز قیمتهای فوق را سرسامآور و جنونآمیز دانستهاند! drive a classic car in Havana Cuba
علت وقوع این وضع را برخی به اقتصاد سوسیالیستی این خطه مرتبط میدانند و دستهای دیگر نیز به تحریمها. برای آنکه بهتر بتوانید با وضعیت نابسامان حملونقل در این کشور، در سالهای نهچندان دور آشنا شوید، توجهتان را به متن ذیل که برگرفته از کتاب «دشمنان بیشمار» نوشته نویسنده آمریکایی – جاناتان کویتنی- است، جلب میکنم. «رژه روهاس (ROGER ROJAS) سیودو ساله، در شهر سانتیاگو، دومین شهر بزرگ کوبا، سرمکانیک یک تعمیرگاه پنج کارگری پرکار، به نام -TALLERES PROVINCIALE- میباشد. وی یک از افراد ارتش کوچک جادوگرانی است که ناوگان خودروهای آمریکایی مدلهای دهه 1940 و 1950 کوبا را، با وجود تحریم ارسال قطعه یدکی (از آمریکا)، در حال حرکت نگاه داشتهاند. با آن که در سالهای اخیر تعداد روزافزونی از اتومبیلهای ساخت روسیه و آرژانتین واردشده، کوبا هنوز هم اتکایش به بقایای روزگار اوج اتومبیلهای دم کشیده دیترویت میباشد؛ تا بدان حد که یک جهانگرد آمریکایی ممکن است احساس کند که قدم به دوران گذشته نهاده است. برخی از خودروها هنوز در مالکیت خصوصی هستند و دارندگان آنها برای کسب درآمد اضافی، به عنوان تاکسی از آنها استفاده میکنند. در عین حال، دولت دارندگان اتومبیل را تشویق میکند که وسیله خود را به ازای تضمین شغل رانندگی، در اختیار دولت قرار دهند.
Cuba Classic Cars
چگونه آن اتومبیلهای قدیمی را در حال کار نگاه میدارند؟ روهاس میگوید: گاهی پیستون روسی در آنها کار میگذاریم؛ البته سیلندر را تراش میدهیم تا پیستون با آن جور شود. ما کاربراتور روسی را هم با خودروهای آمریکایی سازش دادهایم؛ همچنین جعبه دنده را. اینها برای ما کار غیر عادی نیست. اگر چنین نکنیم خودرو خواهد ایستاد. امروز او سرگرم نصب یک موتور چهار سیلندر ولگای روسی روی یک استیشن واگن ویلیز مدل 1952 میباشد. میگوید: «موتور اصلی خیلی کهنه شده بود و زیاد کار میبرد.» دانههای عرق روی صورت سیاهش برق میزد. اگرچه یک موتور با قدرت مناسب برای نصب در آن یافته بود، اما برای تطبیق دادن آن با جعبه دنده آمریکایی، هنوز کار زیادی در پیش بود؛ شاید هم مجبور میشد که جعبه دنده را با یک مشابه روسی عوض کند.
Cuba Classic Cars
آنچه در سطور فوق به آن پرداخته شد، بخشی از معضلاتی است که پیش از این بر سیستم حمل و نقل این کشور جاری بوده است. با اینکه متن مذکور در بیست و اندی سال پیش نوشته شده ولی کماکان وضعیت خودرو و حواشی مرتبط با آن در این خطه اسفناک است؛ به حدی که همان خودروهای زنگ زده و پنجاه و شصت ساله آمریکایی که بیشترشان هم به علت استفاده از قطعات غیراستاندارد، اصالت تاریخی خود را به تمامی از دست دادهاند، با قیمتهای بالای ده هزار دلار خرید و فروش میشوند! Cuba Classic Cars
همانطور که پیشتر هم گفته شد، هماکنون در این سرزمین، توقع عامه مردم از یک خودرو، فرسنگها فاصله با ساکنان کشورهای مدرن و حتی کشورهای در حال توسعه دارد و با توجه به فقر عمومی که در آن سرزمین حاکم است و نیز پایین بودن درآمد سرانه، به احتمال زیاد دولت و عامه مردم این کشور توانایی خرید خودروهای مدرن اروپایی و آسیایی و یا آمریکایی را نداشته و خودروهای سادهتر و کاربردیتر را ترجیح میدهند؛
… تاکسی های فرسوده در کوبا